Niedawno przygotowywałam warsztaty teatralne i odgrzebałam dawno nieużywane ćwiczenie nazywane szkieletem historii. Metody tej używa się do tworzenia zarysu fabularnego i budowania akcji scenicznej. Ćwiczenie opracował Kenn Adams, autor książki The Art of Spontaneous Theater.
Ćwiczenie pokazuje model dobrze zbudowanej historii. Tak więc mamy najpierw ustanowienie rutyny czyli określenie sytuacji wyjściowej. Określamy tutaj miejsce, czas, bohaterów. Następnie w naszej historii następuje wydarzenie burzące rutynę, innymi słowy następuje jakaś akcja. Dalej pokazujemy, jakie ta akcja ma konsekwencje, czyli skutki zburzenia rutyny. Kolejno wprowadzamy punkt kulminacyjny, czyli wydarzenie, które prowadzi do zakończenia. Ostatnim elementem szkieletu jest puenta.
Jak widać, każdemu elementowi szkieletu przyporządkowane są określone początki zdań. Dzięki temu łatwiej jest zachować porządek rozumowania.
Jak wykorzystać szkielet historii?
Szkielet historii ma bardzo wiele zastosowań i można go wykorzystać na lekcjach i warsztatach teatralnych.
Oto kilka przykładów.
1. Szkielet historii – nauka pisania.
Dajemy uczestnikom zajęć szkielet historii (plansza, karta pracy, karty do gry). Ustalamy na początku bohatera i miejsce, a następnie prosimy, aby uczestnicy stworzyli historię zgodnie z kolejnością opisaną w szkielecie.
Przykład: W małym pudełeczku na biurku mieszkał spinacz. Każdego dnia pomagał ludziom porządkować ich sprawy. Spinał ze sobą kartki papieru i tym sposobem nie pozwalał im się gubić. Była to bardzo nudna praca, więc spinacz często marzył, że jest kimś innym i podróżuje po świecie. Pewnego razu przy biurku usiadła mała dziewczynka. Wzięła spinacz do ręki, a następnie przypięła do niego wycięty z papieru kolorowy kwiatek. Teraz będziesz moja zakładką! – powiedziała. Wzięła spinacz i zaznaczyła nim kartę książki. Wtedy zmieniło się całe życie spinacza. Towarzyszył dziewczynce każdego dnia i wraz z nią odkrywał magiczny świat opowieści. W końcu znudził się swojej właścicielce i wrócił do pudełka. Jednak od tego czasu już nigdy nie nudził się w pracy. Gdy spinał kolejne kartki, dusza przenosił się w świat historii, które zdążył poznać. Był szczęśliwy.
2. Szkielet historii – streszczenie
Szkielet historii doskonale uczy streszczania. Można wybrać dowolny tekst, na przykład omawiany na lekcji mit i polecić uczniom streszczenie go właśnie w takich 5 krokach. Im dłuższy tekst, tym większe wyzwanie, bo jednocześnie ćwiczenie to wymaga od uczniów wyboru najważniejszych informacji.
3. Szkielet historii – praca w grupach
Dzielimy uczestników na grupy 5. osobowe. Ich zadaniem jest stworzenie historii w oparciu o szkielet tak, żeby każdy element opowieści wprowadziła inna osoba. Ćwiczenie jest zabawne, zwłaszcza wtedy, gdy uczniowie wymyślą dziwne postacie i miejsca. Na podstawie stworzonego szkieletu uczestnicy piszą później dłuższą, samodzielną pracę.
4. Szkielet historii – DIXIT
Połączenie szkieletu historii z Dixitem to mieszanka piorunująca. Moi uczniowie ostatnio urządzili sobie konkurs, kto w krótszym czasie stworzy ciekawszy szkielet historii do wylosowanej karty. Świetna zabawa, a przy tym doskonały sposób na zapamiętanie kolejności elementów w pracy pisemnej oraz doskonalenie umiejętności pisania.
5. Szkielet historii – inne przedmioty.
Szkielet historii doskonale sprawdza się na zajęciach właśnie z historii. Pomaga uczniom lepiej zrozumieć zależności przyczynowo-skutkowe. Moja koleżanka użyła go także (po lekkiej modyfikacji) do opisu doświadczenia przeprowadzonego na chemii 🙂
Szkielet to bardzo plastyczne narzędzie. A jak Tobie udało się je wykorzystać?