Umysł przeterminowany?
Czy kiedykolwiek zastanawiał_ś się, czy umysł ma termin ważności? Jak zmienia się nasz mózg w czasie? Co jest nam potrzebne z myślenia przodków z epoki kamienia łupanego, a jakie funkcje musimy uruchomić, by poradzić sobie w przyszłości? Na te i wiele innych pytań próbuje odpowiedzieć dwoje naukowców Gabriella Rosen Kellerman i Martin Seligmana w książce „Umysł przyszłości – 5 psychologicznych supermocy kluczowych w pracy dziś i w niepewnej przyszłości”. Jeśli znacie dorobek Martina Seligmana, wiecie, że to porządna firma i warto zajrzeć do publikacji. Tym razem autorzy oddają w nasze ręce doskonały przewodnik po rzeczywistości i pokazują, jak poruszać się w świecie, w którym zmiany zachodzą w zawrotnym tempie i niosą ze sobą nieprzewidywalne konsekwencje. Zapraszam Cię na przejażdżkę tym roller coasterem. Zapnij pasy, bo wyruszamy w podróż do jutra!
Umysł, epoka i praca
“Umysł przyszłości” to książka wydana w Polsce przez Wydawnictwo MT Biznes. Zabiera nas ona na niezwykłą wyprawę przez epoki. Razem z autorami cofamy się w czasie i przyglądamy się temu, jakie kompetencje umysłowe zawdzięczamy ewolucji. Następnie, analizując kolejne etapy rozwoju ludzkości i formy pracy, zastanawiamy się, jak wpływały różne systemy działalności człowieka na jego umysł i zachowania. Na tej podstawie Kellerman i Seligman próbują określić model przyszłości pracy i podpowiedzieć jak możemy się do niej przygotować. Autorzy, korzystając z najnowszych badań z dziedziny psychologii, neurologii, teorii edukacji i medycyny, oferują praktyczne porady, jak rozwijać umiejętności, które pomogą nam odnosić sukcesy w ciągle zmieniającym się środowisku zawodowym.
Koncepcja PRISM, czyli najważniejsze kompetencje przyszłości
W książce „Umysł przyszłości” Kellerman i Seligman wprowadzają koncepcję PRISM. Akronim ten opisuje pięć kluczowych umiejętności niezbędnych do przetrwania i rozwoju w przyszłości: prospekcję (P), odporność (R), innowacyjność (I), wsparcie społeczne (S) oraz znalezienie sensu (M). Badacze określają je mianem umysłowych supermocy. Każdy rozdział książki skupia się na jednej z tych umiejętności. Autorzy rozwijają temat, opierając się na najnowszych badaniach oraz opisując konkretne przykłady. Nie poprzestają jednak na teorii i w książce możesz znaleźć wiele sposobów, które wspierają rozwój danej kompetencji.
5 supermocy
PROSPEKCJA, czyli zdolność do myślenia o przyszłości, jest pierwszym elementem PRISM. Autorzy podkreślają, że zdolność do planowania i przewidywania przyszłości jest kluczowa dla naszej zdolności do adaptacji i rozwoju w zmieniającym się świecie pracy. Przedstawiają badania dotyczące efektywności organizacji, w których wykorzystywana jest prospekcja. Książka oferuje także praktyczne porady na temat tego, jak rozwijać umiejętności prospektywne, takie jak techniki planowania, techniki przewidywania i strategie radzenia sobie z niepewnością. Myślę, że zwłaszcza ta ostatnia kompetencja jest ważna w edukacji i powinniśmy zwrócić szczególną uwagę na rozwijanie jej wśród uczniów.
REZYLIENCJA, czyli odporność, to zdolność do radzenia sobie ze stresem i przeciwnościami losu. Jest to fundamentalna kompetencja nie tylko zawodowa, ale przede wszystkim życiowa. Obserwując ekosystem szkoły, widzimy, jak bardzo nam i naszym uczniom potrzebne są narzędzia wzmacniające odporność psychiczną. Autorzy „Umysłu przyszłości” podkreślają, że rezyliencja jest nie tylko kluczowa dla naszego zdrowia psychicznego, ale także dla naszej zdolności do adaptacji i rozwoju w zmieniającym się świecie pracy. W publikacji Kellerman i Seligmana znajdziemy podpowiedzi, jak stosować techniki zarządzania stresem, praktyki mindfulness i techniki radzenia sobie z negatywnymi myślami.
INNOWACYJNOŚĆ, czyli zdolność do twórczego myślenia i generowania nowych pomysłów. Ta kompetencja od dawna już króluje na wszelkich listach umiejętności, które będą kluczowe na rynku pracy w kolejnych latach XXIw. Kellerman i Seligmaan pochylają się wnikliwie nad zdefiniowaniem, co jest innowacyjne, a co nie. Opierając się na badaniach swoich oraz największych organizacji światowych takich jak np. Światowe Forum Ekonomiczne argumentują, że w przyszłości pracownicy będą musieli być bardziej kreatywni i innowacyjni, aby sprostać wyzwaniom związanym z szybkim tempem zmian technologicznych. Książka pokazuje jak można wspierać i rozwijać kreatywność osobistą oraz zespołową. Co ciekawe, znajdziesz też tutaj wiele ciekawych obserwacji na temat budowania skutecznych zespołów i współpracy.
SPOŁECZNE WSPARCIE, czyli umiejętność szybkiego i głebokiego budowania więzi. Autorzy „Umysłu przyszłości” udowadniają, że relacje społeczne są integralną częścią satysfakcji z pracy, wpływając na nas zarówno psychicznie, jak i fizjologicznie. W interesujący sposób ukazują zjawisko “głodu czasu”, który może przeszkadzać w budowaniu relacji. Propagują strategie, które pozwalają przezwyciężać izolację i podpowiadają, w jaki sposób możemy z nich korzystać, chcąc wzmocnić kompetencje społeczne, a tym samym zwiększyć nasze szanse na rynku zawodowym.
SENS I ZNACZENIE, czyli nadanie naszej pracy głębszej wartości egzystencjalnej, to oststani element modelu PRISM. Autorzy podkreślają, że znalezienie sensu w pracy jest kluczowe dla satysfakcji zawodowej oraz zdrowia. Może on wynikać z poczucia osobistego lub zawodowego rozwoju, znalezienia równowagi między pracą a życiem osobistym, czy poczucia inspiracji wynikającej z własnego wkładu w rozwój innych. Jednak jeszcze ważniejsze od znalezienia sensu jest “znaczenie”, czyli poczucie różnicy, jaką robimy na świecie.
Dlaczego "Umysł jutra"?
Jest to jedna z najbardziej inspirujących książek, jakie ostatnio czytałam. Niesamowite badania i materiały, do których odwołują się autorzy bardzo poszerzają horyzonty. Mnie, wieloletniemu belfrowi, „Umysł jutra” uświadomił, jak bardzo rzeczywistość zawodowa moich uczniów różnić się będzie od tej, którą teraz obserwujemy. Skala trudności i złożoności problemów, jakie czekają młodych ludzi jest wręcz niewyobrażalna. Tymczasem szkoła wciąż nie wystarczająco się pochyla nad rozwijaniem kompetencji „miękkich” i przygotowywaniem psychiki młodych ludzi na świat pozbawiony stabilności i nieprzewidywalny. „Umysł jutra” to obowiązkowa lektura dla nauczycieli i rodziców. Mam nadzieję, że pomoże nam tak pracować z młodymi ludźmi, aby dać im siłę, której potrzebują, by przetrwać w rwącej rzece przyszłości.
Książkę „Umysł jutra” wydało Wydawnictwa MT Biznes [kliknij w tytuł książki] Na ich stronie znajdziesz mnóstwo interesujących, aktualnych publikacji. Przyznam się, że na moim regale z książkami pozycje z ich logo zajmują znaczną część miejsca 🙂